جرم و مجازات پولشویی در ایران چیست؟ + [انواع و ارکان]
پولشویی فرایندی است که طی آن پول و سرمایه‌ای که از فعالیت‌هایی غیرمجاز و غیرقانونی حاصل شده‌اند، به چرخه اقتصادی کشور وارد شده و تبدیل می‌شوند به پول‌هایی که از راه مشروع به دست آمده‌اند یا در اصطلاح شسته و پاک می‌شوند! این فرایند به شکلی انجام می‌شود که در انتها منشأ اصلی پول‌ها پنهان می‌ماند. در ادامه مقاله ابعاد بیشتری از این جرم مانند انواع، ارکان و مجازات پولشویی در قانون جدید ایران را بیان خواهیم کرد. اگر می‌خواهید اطلاعات بیشتری در خصوص این جرم کیفری بدست آورید، این مطلب را تا انتها مطالعه کنید.
انواع پولشویی در ایران
در کشور ایران چهار نوع پولشویی را می‌توان شناسایی کرد که در ادامه آن‌ها را بررسی خواهیم کرد:
۱. پولشویی درونی
این فرایند شامل پول‌های غیرقانونی و کثیفی است که در داخل مرزهای کشور تولید شده‌اند و همچنین، درون مرزها شسته و به چرخه اقتصادی وارد می‌شوند.
۲. پولشویی مهار شونده
طی این عمل، پول‌های کثیف به‌دست‌آمده در داخل کشور، در خارج از مرزها تطهیر و شسته می‌شوند.
۳. پولشویی بیرونی
این نوع پولشویی شامل سرمایه مجرمانه‌ای است که در خارج از کشور تولید شده و در همان‌جا نیز وارد چرخه سالم اقتصادی می‌شود.
۴. پولشویی وارد شونده
در این فرایند، سرمایه و پول‌های کثیفی که در خارج از کشور تولید شده است، در داخل کشور تطهیر و وارد چرخه اقتصادی می‌شود.
ارکان جرم پولشویی
پولشویی به روش‌های مختلفی صورت می‌گیرد، اما در مجموع این روش‌ها به دسته‌های سهام بندی، روش بانکی، مبادلات ارزی و صورت‌حساب‌های دوگانه تقسیم‌بندی می‌شوند. گفتنی است، در صورت تحقق این جرم، مرتکبین شامل مجازات پولشویی خواهند شد.
۱. قاچاق پول نقد
در این روش پول نقد و قاچاق، به‌صورت فیزیکی به یک واحد قدرت دیگر انتقال پیدا می‌کند و به یک موسسه مالی دیگر مانند بانک‌های ساحلی، با پنهان‌کاری‌های وسیع‌تر و قوانین نه چندان سخت‌گیرانه پولشویی، واریز می‌شود. گفتنی است، اسکناس‌هایی که غالبا منشأ غیرقانونی دارند، به موسسات مالی مختلف واریز می‌شوند.
۲. شیوه سهام بندی
سهام بندی روشی است برای از بین بردن سوءظن و فرار از مجازات پولشویی. به این ترتیب، سرمایه‌های نقدی به ذخایر کوچک‌تری تبدیل می‌شوند.
یکی از روش‌های استفاده شده در این فرایند، خرید اوراق حامل مانند حواله با مقدار کمی از سرمایه و در نهایت ذخیره آن‌ها در مقادیر کوچک‌تر است. طی این روش، ماهیت سرمایه تغییر کرده و پول به ذخایر مالی کوچک مانند سهام‌ها یا طلا تبدیل می‌شود.
۳. معاملات پولی متمرکز
در معاملات پولی متمرکز، سرمایه حاصل از یک کسب‌وکار ضمنی که اغلب کسب‌وکارهای خدماتی هستند، همراه با پول کثیف جمع شده و به حساب شخص واریز می‌شوند. به این ترتیب، فرد می‌تواند بخش بزرگی از سرمایه‌اش را به‌صورت نقد دریافت کند.
در این روش، مجرم ادعا می‌کند که تمامی سرمایه به‌دست آمده قانونی است و بدین ترتیب از مجازات پولشویی فرار می‌کند. شغل‌هایی که اغلب از این روش استفاده می‌کنند، پارکینگ‌های طبقاتی، کارواش‌ها و مواردی از این دست می‌باشند.
جهت مشاوره در خصوص جرم پولشویی و یا اعطای وکالت، از دکمه‌های پایین استفاده کنید.
مجازات پولشویی چیست؟
یکی از مجازات‌هایی که در جرم پولشویی بر آن تاکید می‌شود، مصادره اموال و سرمایه حاصل از پولشویی است. ازآنجاکه هدف مجرم در پولشویی، قانونی جلوه‌دادن سرمایه و استفاده از آن است، محروم کردن او از این فعالیت‌ها می‌تواند انگیزه پولشویی را در افراد را کاهش دهد.
به همین سبب، مصادره اموال از موثرترین مجازات پولشویی و دیگر جرائم مالی به حساب می‌آید. مصادره نیز اقدامی است که توسط دادگاه تایید می‌شود و طی آن مجرم از اموال خود به‌صورت قطعی محروم می‌شود.
اصل مال و درآمد و عواید حاصل از منشاء ارتکاب جرم پولشویی (و اگر موجود نباشد مثل یا قیمت آن) از مرتکبین جرم پولشویی مصادره می‌شود.
همچنین، اگر جمع اموال، درآمد و عواید مذکور تا ده میلیارد ریال باشد، به حبس تعزیری درجه پنج و ارقام بیشتر از آن به حبس تعزیری درجه چهار در هر دو مورد، علاوه بر مجازات قبل، به جزای نقدی معادل وجوه یا ارزش مالی که مورد پولشویی واقع گردیده محکوم می‌شوند.
لازم به ذکر است، صدور و اجرای حکم مصادره اموال، در صورتی رخ می‌دهد که متهم به لحاظ جرم اولیه مشمول این حکم نباشد. در مورد مجازات پولشویی در حوزه بین‌المللی، مقررات خاصی پیش‌بینی نشده و تنها در یک تبصره بیان شده است که اگر سرمایه حاصل از این جرم تغییر یافته و به اموال دیگری بدل شده باشد، همان اموال مصادره خواهند شد.
با توجه به پیچیدگی این جرم و مجازات پولشویی، توصیه می‌کنیم از بهترین وکیل کیفری کمک بگیرید تا در این مسیر شما را همراهی کند.
شایان ذکر است، جرم پولشویی توسط اشخاص حقوقی نیز قابل اجرا می‌باشد. همان‌طور که به اشخاص حقوقی مجوز داده می‌شود که با اعتبارشان حساب بانکی داشته باشند، به همان میزان نیز می‌توان آن‌ها را از منظر قانون مجرم و مسئول دانست و مجازات پولشویی را بر آن‌ها اعمال کرد.
در خصوص اعمال مجازات، با وجود این که نمی‌توان یک شرکت را اعدام یا زندانی کرد؛ اما می‌توان از ادامه فعالیت آن جلوگیری کرده و آن را منحل کرد. به این خاطر که تنها هدف مجازات پولشویی اصلاح مجرم نیست، بلکه وظیفه پیشگیری و جلوگیری از ارتکاب جرائم بعدی را نیز دارد.
سخن پایانی
در این مقاله سعی کردیم تعریفی جامع و ساده از جرم پولشویی ارائه کنیم و به جنبه‌های گوناگون آن، همچون روش‌های مختلف و البته مجازات پولشویی بپردازیم. به این امید که قوانین مذکور بتوانند در جلوگیری از ارتکاب جرم و اصلاح مجرمین مفید و موثر باشند.