حکم و مجازات سرقت تعزیری و حدی چیست؟ + [انواع جرم سرقت]
سرقت یا دزدی در واقع همان ربایش و برداشت اموالی است که به دیگران تعلق دارد. این عمل، مجرمانه و غیرقانونی است و سارق بر اساس قوانین کشور مجازات خواهد شد. امروزه شکایات بسیاری در ارتباط با این جرم در دادگاهها مطرح میشود. همچنین قربانی میتواند فردی از جامعه و یا یک شرکت، اداره و… باشد. چنین جرمی همانند سایر جرائم، از سه عنصر قانونی، مادی و معنوی تشکیل شده است که در کنار هم آن را ایجاد میکنند. اگر شما هم در خصوص تعریف سرقت، انواع و مجازات سرقت با ابهام مواجه شدهاید، این مطالب میتواند به شما کمک کند.
جرم سرقت چیست؟
همانطور که اشاره شد، برداشتن مالی که به دیگران متعلق است را سرقت (Theft) میگویند. در این بخش به بررسی انواع سرقت پرداخته و هرکدام را بهطور دقیق و خلاصه برایتان توضیح خواهیم داد. علاوه بر این موارد، در ادامه به مجازات سرقت تعزیری و حدی نیز میپردازیم.
انواع سرقت
امروزه سرقت به شکلهای مختلف و هوشمندانهای به انجام میرسد. اما بهطورکلی این جرم در قوانین کشور ما به دو دسته کلی تقسیم میشود که تمامی انواع دزدی در این دو گروه قرار میگیرند. در ادامه این بخش، به طور کامل این مسئله را تحلیل و بررسی خواهیم کرد.
- سرقت حدی
- سرقت تعزیری
سرقت حدی چیست؟
چنین سرقتی مجازات حدی داشته و جزای این عمل با مجازاتی که در اسلام برای دزدی در نظر گرفته شده، برابر است. برای اینکه سرقت در این دسته قرار گیرد و شامل مجازات سرقت حدی شود، در قانون 14 شرط وجود دارد که ما 9 شرط مهم آن را در این بخش آوردهایم:
- شی ربوده شده، باید از نظر قانونی ارزش مالی داشته باشد.
- مال مسروقه قبل از دزدیده شدن، باید در مکان امنی همچون گاوصندوق و… بوده باشد.
- دزد با اعمالی مثل گشایش درب گاوصندوق، شکستن آن و… به مال دیگری دستبرد بزند.
- کسی که «هتک حرز» را انجام داده (عمل بیان شده در قسمت قبلی)، اموال را از منطقه امنی که در آن قرار دارد، خارج نماید.
- دو عمل قبل مخفیانه و پنهانی انجام شوند.
- کسی که مالی را از فرد دیگری میدزدد، پدر یا جد پدری قربانی نباشد.
- در کشور و منطقهای که سرقتی در آن به انجام رسیده، قحطی نباشد.
- شی دزدیده شده، از قبل جزء اموال مسروقه نباشد.
- موارد مسروقه در دسته اموال شخصی قرار گیرند. زیرا، ربایش مال متعلق به دولت و عموم مردم جامعه در گروه سرقتهای حدی طبقهبندی نمیشوند.
سرقت تعزیری چیست؟
اگر دزدی صورت گرفته، شرایط و حالات بیان شده در قسمت نوع حدی این جرم را نداشته باشد، سرقتی از نوع تعزیری به انجام رسیده و مرتکب مشمول مجازات سرقت تعزیری میشود. همچنین، درصورتیکه سرقت حدی رخ دهد، اما این مسئله اثبات نشود، عمل برداشت مال در این دسته قرار میگیرد. در چنین جرائمی قاضی پرونده با توجه به نحوه ارتکاب به جرم، شرایط و… شدت و چگونگی مجازات سرقت را مشخص میکند.
برای مشاوره تلفنی درباره جرم سرقت و یا اعطای وکالت به وکیل امور کیفری، با ما در ارتباط باشید.
انواع سرقت تعزیری
بهطورکلی در قانون، سرقت تعزیری به دو دسته کلی تقسیم میشود که در بخش زیر به آن میپردازیم:
1. تعزیری ساده:
سرقت تعزیری، یعنی ربودن مالی که در دسته تعزیری مشدد قرار نگیرد.
2. تعزیری مشدد:
سرقت تعزیری مشدد انواع گوناگونی دارد که برخی از آنها عبارت هستند از:
دزدی مسلحانه
در این جرم، سارقین به سلاحهای گرم یا سرد مسلح هستند. البته چوب و سنگ شامل این موارد نمیشود. اگر از سلاحهای خود استفاده کنند و یا حتی آنها را به کار نگیرند، چنین سرقتی را مرتکب شدهاند.
دزدی با شیوه راهزنی
سارق یا سارقانی که در راهها و جادهها، با سلاحی پر یا خالی امنیت مردم جامعه را از بین میبرند، راهزن تلقی میشوند. این افراد حتی اگر به مال دیگران دستدرازی نکنند، همچنان مجرم شناخته خواهند شد.
دزدی از محل سکونت
اگر فردی برای دزدی به محل سکونت دیگران وارد شود، چنین جرمی را مرتکب شده است. این افراد اگر به اموری همچون تهدید، آزار افراد حاضر در منزل بپردازند، به مجازاتهای مختلفی محکوم میشوند.
دزدی جیببری و کیفقاپی
ربایش کیفی که در دست یا به گردن کسی آویزان است، جیببری یا کیفقاپی نام دارد. نکتهای که باید به آن توجه کنید، این است که اگر کیفی از روی صندلی اتومبیل شما برداشته شود، در این گروه قرار نمیگیرد.
دزدی از مناطق آسیبدیده
در چنین سرقتی، سارق از چادر آسیبدیدگان، خانههای سالم آن ناحیه و افراد حاضر در آنجا مالی را میرباید.
دزدی از تاسیسات عمومی
دست درازی به تاسیساتی مانند آب، برق، گاز و… که برای استفاده عموم مردم توسط دولت یا نهادی خصوصی ایجاد شده، چنین سرقتی نامیده میشود. البته، کنتورهایی که در داخل منزل افراد قرار دارند، شامل چنین موردی نخواهند شد.
عناصر جرم سرقت
سرقت دارای سه رکن است که این ارکان عبارت هستند از:
رکن اول: ربایش، این مورد به این معنا است که سارق بدون رضایت قربانی با روشهایی متقلبانه و یا اجبار مال او را بردارد.
رکن دوم: باید اموال دزدیده شده تا سرقت محقق شود و سرقت تنها به ربایش مال منقول اختصاص دارد. همچنین، این موارد باید ارزش مالی داشته باشند و قابل داد و ستد نیز باشد.
رکن سوم: موارد مسروقه باید به دیگری تعلق داشته باشند، اگر این اموال صاحبی نداشته باشند، سرقتی صورت نگرفته است.
مجازات سرقت
از آنجایی که سرقت انواع گوناگونی دارد، مجازاتهایی که برای آن در نظر گرفته میشود نیز با توجه به نوع دزدی متفاوت هستند. با توجه به اینکه سرقت انواع متفاوتی دارد، در ادامه بهصورت جداگانه به بررسی مجازات سرقت تعزیری و حدی خواهیم پرداخت.
مجازات سرقت حدی
اجرای مجازات سرقت حدی به دلیل شرایط پیچیده اثبات آن نادر است. جزای آنها، عبارت هستند از:
بار اول: 4 انگشت انتهایی دست مجرم را قطع میکنند.
بار دوم: قسمتی از پای چپ دزد را قطع خواهند کرد.
بار سوم: مجرم به حبس ابد محکوم میشود.
بار چهارم: حکم اعدام برای سارق صادر خواهند کرد.
مجازات سرقت تعزیری
از آنجایی که این نوع دزدی انواع متفاوتی دارد، میزان و نحوه حکمهایی که برایش صادر میشود نیز گوناگون است. به عنوان مثال:
جزای تعزیری ساده: حبس به مدت 3 ماه و یک روز تا 2 سال و 74 ضربه شلاق، مجازات چنین متخطیانی است.
مجازات سرقت مسلحانه: سارق به سه الی 10 سال حبس و 74 ضربه شلاق محکوم میشود.
جزای راهزن: برای راهزنان حکمی معادل به 3 الی 15 سال زندان و 74 ضربه شلاق صادر خواهد شد.
مجازات کیفقاپان: چنین افرادی، به یک تا 5 سال حبس و 74 ضربه شلاق محکوم میشوند.
جزای سارقان مناطق آسیب دیده: مجازاتشان همانند کیفقاپان خواهد بود.
مجازات سارقین تاسیسات عمومی: جزای آنها پرداخت جریمه نقدی و جبران خسارت است.
وکیل سرقت
در صورت مواجهه با چنین شرایطی، توصیه میکنیم از طریق قانون شکایت خود را پیش ببرید و همچنین، بهتر است در این مسیر از یک وکیل سرقت نیز کمک بگیرید. این کار سبب میشود تا با آگاهی بیشتری در این مسیر قدم بردارید. همانطور که میدانید، مجازات سرقت سنگین است و در صورت نداشتن آگاهی کافی، عواقب جبرانناپذیری را به همراه دارد.
سخن پایانی
از آنجایی که این جرایم روزبهروز گسترش مییابند، خواهشمندیم با رعایت تمامی نکات ایمنی از مال و جان خود و خانوادتان در برابر سارقین محافظت نمایید.
امیدواریم توانسته باشیم اطلاعات خوبی در ارتباط با مفهوم سرقت (دزدی) و مجازات سرقت تعزیری و حدی به شما ارائه دهیم. گفتنی است، این عمل یکی از رایجترین جرمهای کیفری بوده و به دلیل اهمیت بالای آن، بهتر است سوالات خود را با یک وکیل کیفری متخصص در میان بگذارید.