جرم مزاحمت؛ انواع، نحوه اثبات و میزان مجازات
مزاحمت را شاید بتوان بزرگ‌ترین خدشه‌ای دانست که بر حقوق معنوی افراد وارد می‌کند. جرم مزاحمت که نظایر آن در اطراف ما هم بسیار زیاد است، در قوانین مختلف جرم انگاری شده و این در عمل نشان می‌دهد که تا چه اندازه برای قانون‌گذار مهم بوده است. حال باید توجه داشت که تعریف مزاحمت چیست؟ انواع مزاحمت کدامند؟ مزاحمت چگونه ثابت می‌شود؟ برای اطلاع از پاسخ این سوالات، این مطلب را تا انتها دنبال کنید.
مفهوم مزاحمت چیست؟
مزاحمت به شکل کلی، مانع انتفاع افراد از حق خویش می‌شود. البته حقوق‌دانان تعاریف مختلفی را ذکر کرده‌اند، اما با توجه به اینکه این جرم در موارد و مکان‌های مختلفی ممکن است محقق شود، ارائه تعریف جامعی از آن با دشواری روبه‌رو است. ازاین‌رو، به تعریف کوتاهی که در ابتدا آورده شد بسنده می‌کنیم.
انواع مزاحمت
مصداق‌های جرم مزاحمت در قانون مجازات اسلامی و قانون تملک آپارتمان‌ها ذکر شده است. ضمن اینکه در قانون آیین دادرسی مدنی هم مصداق‌های دیگری از این جرم آمده که در ادامه تمامی آنها را بررسی می‌کنیم.
1. مزاحمت در تصرف ملک:
این نوع از مزاحمت در ماده 160 قانون آیین دادرسی مدنی ذکر شده است. مطابق ماده فوق، این جرم در مورد اشخاصی تحقق می‌یابد که مانع از انتفاع شخص از ملک خویش گردد. البته در قسمت اخیر همین ماده، شرط عدم تصرف را ذکر می‌کند که برای تمایز این جرم از تصرف عدوانی و غصب ذکر می‌گردد.
به نظر می‌رسد که همین مبنا را بتوان در بسیاری از بخش‌های دیگر هم معیار خوبی قرار داد. گفتنی است، در مورد ادله اثبات آن، سند مالکیت معیار خوبی است که می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد. این امر نیز در ماده 162 قانون آیین دادرسی مدنی ذکر شده است.
2. مزاحمت نوامیس و اطفال:
ماده 619 قانون مجازات اسلامی، مصداقی دیگر از جرم مزاحمت را مطرح می‌کند که به مزاحمت نوامیس، بانوان و اطفال مشهور است. متاسفانه نمونه‌های آن نیز کم نیست. بر اساس این ماده، مزاحمت، تعرض یا توهین با استفاده از الفاظ یا حرکات نسبت به زنان یا کودکان، جرم محسوب می‌گردد و مرتکب حسب مورد به حبس از دو تا شش ماه و تا 74 ضربه شلاق محکوم می‌گردد.
3. مزاحمت در ساختمان‌سازی:
بر اساس ماده 12 قانون ملی مقررات ساختمان، هیچ شهروند و یا مالک سازنده‌ای حق ندارد در حین ساختمان‌سازی، موجب سلب آرامش شهروندان گردد. درصورتی‌که این امر محقق شود، شخص شاکی می‌تواند از دادگاه بخواهد که به این کار پایان دهد.
همچنین بر اساس همین قانون، اگر در حین ساختمان‌سازی، شن، ماسه و سایر ادوات و وسایل مربوطه در معابر رفت‌وآمد ریخته شود، باید سریعا راه برای استفاده عموم مردم باز گردد. البته جدا از این قانون، این امر جزئی از حقوق شهروندی نیز محسوب می‌شود.
4. مزاحمت در آپارتمان‌ها:
نوع دیگری از این جرم که در این قانون هم به آن پرداخته شده است، ندادن شارژ ساختمان است که در برخی از مکان‌ها به‌عنوان هزینه‌های آپارتمان هم مشهور است. بر اساس ماده 10 قانون تملک آپارتمان‌ها، هنگامی‌که شخصی از دادن شارژ ماهیانه خودداری نماید، ابتدا به وی اخطار داده می‌شود. سپس در صورت عدم پرداخت، خدمات ساختمان از وی سلب می‌شود. در نهایت، درصورتی‌که این امکان وجود نداشت، آن فرد از طرف دادگاه ملزم به پرداخت بدهی به انضمام جریمه معادل بدهی می‌گردد.
مزاحمت تلفنی چگونه ثابت می‌شود؟
از دیگر مصادیق این جرم، مزاحمت تلفنی است که در ماده 641 قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات ذکر شده است و برای شخصی که به‌وسیله تلفن برای دیگران مزاحمت ایجاد کند، مجازات در نظر گرفته شده است. مجازات مزاحمت تلفنی، از یک تا شش ماه حبس است و در صورت تکرار نیز تشدید می‌گردد. اما سوالی که ممکن است برای افراد پیش بیاید، روش اثبات این جرم است.
این جرم با پرینت شرکت مخابرات، اقرار شخص مجرم و یا شهادت افراد ثابت می‌گردد. مطابق قانون، یک بار اقرار برای اثبات این جرم کافی است. ضمن اینکه شهادت دو مرد عادل هم از موارد اثبات‌کننده این جرم می‌باشد. بنابراین مشخص است که اثبات مزاحمت تلفنی به هیچ عنوان کار دشواری نیست.
سخن پایانی
همان‌طور که می‌دانید، متاسفانه جرم مزاحمت در اشکال مختلف در سراسر دنیا اتفاق می‌افتد و می‌توان آن را جرم پر تکراری دانست. از مزاحمت‌های ملکی، ساختمانی و خیابانی گرفته تا مزاحمت‌های تلفنی؛ که این روزها نیز به شبکه‌های اجتماعی رسیده است. بنابراین، بهترین کار این است که در ابتدا اطلاعات کافی در خصوص این جرم داشته باشید تا در صورت لزوم بتوانید بهترین اقدام را در زمان مناسب انجام دهید.
ما در این بخش سعی کردیم تا مفهوم، انواع مزاحمت و مجازات مزاحمت را پوشش دهیم. اگر کماکان ابهامی در این خصوص دارید، توصیه می‌کنیم با یک وکیل کیفری خوب و با تجربه مشورت نمایید. همچنین، درصورتی‌که تجربه‌ای در این زمینه دارید، در بخش نظرات با ما در میان بگذارید.
