حق ملاقات فرزند قبل از طلاق و بعد از طلاق + [مدت زمان و محل]
خانواده، یکی از مهم‌ترین نهادهایی است که در هر جامعه‌ای به رسمیت شناخته می‌شود. همچنین در قانون ما که بر مبنای فقه است، این نهاد اهمیت بالایی دارد؛ تا جایی که برخی افراد، عنوان مقدس را برای آن به‌کار برده‌اند. همان‌گونه که می‌دانید، گاهی اوقات ممکن است پدر و مادر بنا به دلایلی جدا از هم زندگی کنند و در این مواقع، امکان ملاقات با فرزند با طرفی که حق حضانت را ندارد، به رسمیت شناخته شده است. از آنجا که این موضوع دارای ابهامات زیادی است، ما در این بخش به بررسی شرایط، حق ملاقات فرزند قبل از طلاق و بعد از طلاق، نحوه درخواست، مدت زمان و محل ملاقات می‌پردازیم.
حق ملاقات فرزند صراحتا، هم در «قانون مدنی» و هم در «قانون حمایت از خانواده» مورد توجه قانون‌گذار قرار گرفته و نیازمند اقداماتی است. اگر این موضوع یکی از نگرانی‌ها شما نیز است، همراه ما باشید تا به جزئیات و موارد قانونی آن بپردازیم.
ملاقات فرزند قبل از طلاق
گاهی اوقات ممکن است زن و شوهر قبل از طلاق، از یکدیگر جدا زندگی کنند و البته مصادیق آن نیز کم نیست. در مورد حق ملاقات فرزند قبل از طلاق، باید توجه داشت که ابتدا توافق میان طرفین شرط است. یعنی اگر خود زوجین در این مورد توافق و تصمیم‌گیری نمایند، بر همان اساس رفتار خواهد شد و دیگر نوبت به ورود قانون‌گذار نخواهد رسید.
اما اگر طرفین در این خصوص به توافق نرسند، می‌توان از راه قانونی وارد شد و با ارائه درخواست ملاقات با فرزند قبل از طلاق شرایط قانونی این امر را هموار کرد. این حقی است که قانون‌گذار برای هریک از زن و شوهری که حق حضانت فرزند را ندارد، به رسمیت شناخته است. در ادامه به حق ملاقات فرزند بعد از طلاق می‌پردازیم.
حق ملاقات فرزند بعد از طلاق
در خصوص ملاقات با فرزند، نص صریح قانونی وجود دارد. بر اساس ماده 1174 قانون مدنی، اگر به هر دلیلی «ابوین» (والدین) جدا از یکدیگر زندگی کنند، امکان ملاقات با فرزند برای طرف دیگر به رسمیت شناخته شده است.
البته تمامی جزئیات حق ملاقات فرزند توسط قاضی صادرکننده رأی معین خواهد شد. این موارد شامل زمان، مکان ملاقات و تمامی مواردی است که حسب مورد تصمیم‌گیری در مورد آن‌ها لازم است.
حق ملاقات فرزند بالغ
در خصوص حضانت فرزندان تا ابتدای سن بلوغ، در قانون ما تعیین تکلیف صورت گرفته و پس از آن، قانون‌گذار موضوع را مسکوت گذاشته است. اما بر اساس رویه موجود، فرزند دختر پس از 9 سالگی و فرزند پسر بعد از 15 سالگی، خود تصمیم می‌گیرند که قصد دارند نزد کدام‌یک از والدین خود زندگی کنند. البته با توجه به حساسیت موضوع، بهتر بود قانون‌گذار در موادی این امر را نیز پیش‌بینی می‌کرد.
زمان، محل و حق ملاقات فرزند بالغ توسط قاضی تعیین می‌گردد. به این صورت که شخص خواهان با ارائه «دادخواست ملاقات با فرزند» به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی، این امر را درخواست می‌نماید. پس از آن، مورد مذکور بررسی شده و در نهایت نیز کیفیت آن توسط قاضی مشخص خواهد شد.
برای مشاوره درباره حق ملاقات فرزند و یا محول کردن پرونده به وکیل، از دکمه‌های زیر استفاده کنید.
نحوه درخواست ملاقات با فرزند
یکی از مواردی که در زمینه درخواست ملاقات با فرزند مورد توجه قرار می‌گیرد، این است که پیش از صدور هر حکمی در این باره، امکان قرار فوری (دستور موقت) نیز وجود دارد. قرار فوری به‌سرعت اجرا شده و امکان ملاقات فرزند برای طرفی که حق حضانت را ندارد، برقرار می‌گردد. در خصوص معیار فوری بودن نیز عرف تصمیم‌گیرنده است.
گفتنی است، پس از صدور حکم ملاقات با فرزند در زمان‌های مقرر، امکان اعتراض به آن نیز وجود دارد. به‌عنوان مثال، اگر شخصی به دلیل سوءشهرت صلاحیت ملاقات زیاد با فرزند خود را نداشته باشد و این امر در دادگاه به اثبات برسد، قطعا تعداد این ملاقات‌ها کمتر خواهد شد. بنابراین، مواردی هستند که در حق ملاقات فرزند تاثیرگذارند.
مدت زمان ملاقات فرزند چقدر است؟
مدت زمان این ملاقات بر اساس ماده 1174 قانون مدنی، صرفا توسط دادگاه و قاضی تعیین خواهد شد. بنابراین، اگر کسی قصد داشته باشد در آن زمان اقدامی انجام دهد که طفل در دسترس طرف دیگر نباشد، باید ابتدا از آن شخص یا دادگاه اجازه بگیرد. در غیر این صورت، حق ندارد طفل را در حدی از طرف دیگرش دور کند که امکان دسترسی به او وجود نداشته باشد.
این امر نیز مصداق ممانعت از ملاقات با فرزند به شمار می‌رود که در انتهای این بخش، بیشتر درباره آن توضیح می‌دهیم. همچنین، محل ملاقات یکی از دغدغه‌های والدین پس از طلاق است که در ادامه به آن می‌پردازیم.
نحوه تعیین محل ملاقات فرزند
در بیشتر مواقع محل ملاقات فرزند توسط قانون‌گذار انجام می‌شود. قانون‌گذار تمایل داشت، همان‌طور که تمام احکام صادره نزد محکمه انجام می‌شود، ملاقات با فرزند نیز در همان‌جا انجام شود. به همین ترتیب، بیشتر ملاقات‌ها در کلانتری انجام می‌شد که البته مورد پسند نیز نبود. انتقادات وارده از جانب حقوق‌دانان بر آن، به‌تدریج موجب تغییر محل ملاقات با فرزند گردید.
در حال حاضر، این ملاقات در محل‌هایی صورت می‌گیرد که متناسب با شأن طرفین و همچنین، مصلحت طفل باشد. مصلحت طفل در تعیین زمان و مکان ملاقات بیش از هر چیز دیگر مورد توجه قانون‌گذار قرار گرفته که این امر نیز شایسته تقدیر است. تا اینجا در خصوص حق ملاقات فرزند و محل ملاقات نکاتی را گفتیم؛ در ادامه می‌خواهیم حکم ممانعت و شرایط کلی آن را مورد بررسی قرار دهیم.
حکم ممانعت از ملاقات با فرزند
ملاقات با فرزند توسط قانون تعیین می‌شود و هیچ‌کس این حق را ندارد که به‌صورت خودسرانه ممانعتی در این خصوص به عمل آورد. در صورتی که شخصی مرتکب این اقدام شود، ممکن است بر اساس مواد «قانون خانواده» به جزای نقدی و یا گرفتن حق حضانت فرزند از وی، محکوم گردد.
به نظر می‌رسد که قانون‌گذار برای اجرای قانون در این حوزه، ضمانت اجرای نسبتا سنگینی را ایجاد کرده؛ که البته منطقی هم است.
شرایط ملاقات با فرزند
ملاقات با فرزند حقی است که قانون‌گذار برای هریک از والدینی که حق حضانت را ندارد، برگزیده و از این نظر می‌توان گفت این حق محدود به شرایطی نشده است. هرچند که بر اساس مصلحت طفل، گاهی اوقات شرایط «ابوین» (پدر و مادر) نیز می‌تواند تاثیرگذار باشد.
برای مثال، اگر یکی از «ابوین» (مادر و پدر) مبتلا به جنون باشد، مشخص است که شرایط دیدار با فرزند را تحت تاثیر قرار خواهد داد. زیرا شخص مجنون فاقد قدرت تمیز است و ممکن است آسیب‌هایی را به طفل وارد کند. ازاین‌رو، حق ملاقات فرزند نیز تحت تاثیر این موضوع قرار می‌گیرد. یکی از نکاتی که باید در نظر داشت، این است که در هر زمان حتی اگر حضانت طفل با مادر باشد، بازهم نفقه وی بر عهده پدر و جد پدری خواهد بود.
سخن پایانی
ما در این مقاله از «وکیل با من» تلاش کردیم تا شرایط و حق ملاقات با فرزند را به شکلی ساده برایتان توضیح دهیم. همچنین، نکاتی در خصوص حق ملاقات فرزند قبل از طلاق و بعد از طلاق، دیدار با فرزند بالغ، محل و مدت زمان دیدار، حکم ممانعت از ملاقات مطرح کردیم. اگر کماکان ابهامی در این خصوص دارید، در بخش نظرات از ما بپرسید. گفتنی است، با توجه به اهمیت و حساسیت این موضوع، بهتر است با یک وکیل خانواده نیز مشورت نمایید.