مجازات ضرب و جرح عمدی و غیر عمدی چیست؟

حقوق، تعیین‌کننده بخشی از روابط انسان‌ها در زندگی اجتماعی است و نقش مهمی را در جامعه ایفا می‌کند. بنابراین لازم است هرکسی جدا از اینکه حقوقدان باشد یا خیر، با آگاهی از قوانین و حقوق خود در جامعه آشنا باشد تا بتواند در موارد مختلف، بهترین تصمیم را اتخاذ کند. همچنین، آشنایی با قوانین به شما این فرصت را می‌دهد تا بهتر از حقوق خود دفاع کنید و مانع پایمال شدن آن گردید. ضرب و جرح، هم‌اکنون یکی از جرائمی است که به‌صورت گسترده در جامعه اتفاق می‌افتد. در ادامه با ما همراه باشید تا انواع این جرم، نحوه اثبات و مجازات ضرب و جرح را برایتان شرح دهیم.

منظور از ضرب و جرح چیست؟

ضرب و جرح به‌طورکلی به جنایات وارد شده به بدن انسان‌ها مربوط می‌شود. بر اساس تعاریف متعدد حقوق‌دانان، ضرب به عملی گفته می‌شود که نتیجه جنایت به شکل کبودی و غیره بروز پیدا کند و جرح نیز به جنایاتی گفته می‌شود که موجب خونریزی در افراد شود. در صورت تحقق این جرم، مرتکب به مجازات ضرب و جرح محکوم خواهد شد.

البته ازنظر عملی، فایده‌ای برای تقسیم ضرب از جرح وجود ندارد و در نهایت به نوع جنایت ارتکابی مربوط می‌شود. به همین دلیل به نوع دیگری از تقسیم‌بندی‌های این دو با یکدیگر می‌پردازیم.

انواع ضرب و جرح

قانون مجازات اسلامی کنونی مصوب 1392، تقسیم‌بندی دقیقی را در جرائم عمدی و غیر عمدی ایجاد کرده و تعاریف هر کدام را به تفصیل مشخص نموده است. اما اگر بخواهیم ضابطه‌ای را برای شما توضیح دهیم، شاید آگاهی و قصد انجام عمل را بتوان معیار مناسبی برای تعیین جرم عمدی و غیر عمدی دانست.

۱. ضرب و جرح عمدی

چنانچه مرتکب با آگاهی قصد وارد کردن جنایت را داشته باشد و نوعا هم حدس بزند که در صورت انجام این عمل، چه نتیجه‌ای حاصل خواهد شد، موجب بروز ضرب و جرح عمدی خواهد شد و مجازات مربوط به خود را خواهد داشت. در ادامه به نوع، نحوه اثبات، و میزان مجازات ضرب و جرح عمدی و غیر عمدی می‌پردازیم.

۲. ضرب و جرح غیر عمدی

ضرب و جرح به‌صورت غیر عمدی، عبارت‌است از اینکه مرتکب قصد فعل یا انجام رفتار را دارد اما قصد جنایت واقع‌شده یا مانند آن را ندارد و همچنین، از مواردی که شامل جنایات عمدی می‌شود نیز نباشد. هرگاه جنایت به دلیل تقصیر مرتکب نیز واقع شود، جنایت غیر عمدی است. تصادفات رانندگی، مثال خوبی برای این نوع ضرب و جرح است.

برای مشاوره در خصوص ضرب و جرح و یا اعطای وکالت، از دکمه‌های زیر استفاده کنید.

نحوه اثبات ضرب و جرح

طبق ماده 160 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392، چهار شکل برای اثبات قطعی یک جرم در نظر گرفته شده که عبارت هستند از:

لازم به ذکر است که در بین تمامی این موارد، اقرار اثر بیشتری را نسبت به سایر ادله خواهد داشت و تنها یک بار اقرار، برای اثبات جرم ضرب و جرح کافی است.

البته در صورتی‌که اقرار با شواهد موجود تداخل و تناقض داشته باشد، دادگاه موظف است برای روشن شدن حقیقت، تحقیق و بررسی‌های لازم را انجام دهد.

بهتر است پس از ایراد جنایت جرم ضرب و جرح، سریعا به پزشکی قانونی مراجعه کرده و میزان و کیفیت جنایت وارد شده را ثبت کنید. این گواهی در اثبات جرم ضرب و جرح بسیار موثر است. در ادامه این مطلب به مجازات ضرب و جرح عمدی و غیر عمدی می‌پردازیم.

مجازات ضرب و جرح عمدی

مجازات ضرب و جرح عمدی طبق قانون مجازات، قصاص است. البته این مجازات بستگی به نوع ضرب و جرح نیز دارد. حتی اگر ایراد وارد شده به حدی باشد که فرد از ادامه عادی زندگی خود سلب شود، مرتکب حسب مورد به حبس تعزیری هم محکوم خواهد شد. همچنین، در مواردی ممکن است دیه هم برای شخص در نظر گرفته شود.

نکته دیگری که لازم است به آن توجه کنیم، این است که مطابق ماده 301 قانون مجازات اسلامی، در صورتی که ضرب و جرح به فرزند وارد شده باشد، قصاص نسبت به پدر و جد پدری اعمال نخواهد شد. 

مجازات ضرب و جرح غیر عمدی

مجازات ضرب و جرح غیر عمدی، در قانون مجازات اسلامی کشور ما دیه است. دیه‌ بسیاری از اندام‌های بدن در قانون مشخص شده و حسب مورد بر همان اساس رفتار خواهد شد. اما درصورتی‌که مقدار آن مشخص نشده باشد، قاضی بر اساس نظریه کارشناس تصمیم‌گیرنده خواهد بود و نرخ دیه جزئی را بر اساس مقدار کامل آن مشخص می‌کند. گفتنی است، این نرخ اصطلاحا «اَرش» نام دارد.

سخن پایانی

ما در این مطلب از «وکیل با من» تلاش کردیم تا ابهامات شما را در خصوص مجازات ضرب و جرح عمدی و غیر عمدی برطرف کنیم. همان‌گونه که می‌دانید، این جرم از حساسیت بالایی برخوردار است و در صورت وقوع، می‌بایست در سریع‌ترین زمان پیگیری گردد. چنانچه قصد مشاوره درباره جرم ضرب و جرح را داشتید، توصیه می‌کنیم با وکیل امور کیفری با تجربه مشورت کنید.